تاثیر پیش تیمار بذر با باکتری های محرک رشد ( pgpr ) بر عملکرد و برخی خصوصیات زراعی گندم در سطوح مختلف شوری خاک

به منظور بررسی تأثیر شوری و پیش تیمار بذر با باکتری های محرک رشد pgpr بر عملکرد و برخی ویژگی های زراعی، گندم، آزمایشی در سال زراعی 1390 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل چهار سطح شوری (صفر، 15، 30 و 60 میلی مولار) از نمک nacl و پیش تیمار بذر با باکتری های محرک رشد در چهار سطح (عدم پیش تیمار، پیش تیمار بذر با ازتوباکتر کروکوکوم استرین 5، آزوسپریلیوم لیپوفروم استرین of و سودوموناس استرین 186) بودند. نتایج نشان داد که شوری و باکتری های محرک رشد تأثیر معنی داری بر عملکرد و اجزای عملکرد تک بوته گندم داشت. افزایش شوری منجر به کاهش و کاربرد باکتری های محرک رشد منجر به افزایش عملکرد شد. از یک مدل خطی دو تکه ای برای کمی نمودن پارامترهای پر شدن دانه استفاده گردید. تمامی پارامترهای پر شدن دانه به طور معنی داری تحت تأثیر سطوح شوری و باکتری های محرک رشد قرار گرفتند. حداکثر وزن دانه و طول دوره موثر پر شدن دانه در عدم اعمال شوری و کاربرد باکتری-های محرک رشد برآورد گردید. مقایسه میانگین ها نشان داد که در پیش تیمار بذر با باکتری های محرک رشد، عملکرد تک بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن صد دانه، ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، حجم و وزن ریشه حتی در شرایط شوری افزایش یافت. بررسی روند تجمع ماده خشک کل در تمامی ترکیب های تیماری نشان داد که تا 45 روز پس از کاشت با سرعت کم و پس از آن تا 85 روز با سرعت زیادی افزایش یافت. از 85 روز پس از کاشت تا مرحله رسیدگی به واسطه ریزش و افزایش پیری برگ ها کاهش یافت. بیشترین نسبت سدیم به پتاسیم اندام هوایی (153/34 میلی گرم در گرم وزن خشک) به سطح شوری 60 میلی مولار و عدم پیش تیمار بذر با باکتری و کمترین آن (741/14 میلی گرم در گرم وزن خشک) به عدم اعمال شوری در پیش تیمار با آزوسپریلوم تعلق داشت. بنابراین می توان پیشنهاد نمود که به منظور افزایش عملکرد تک بوته، سرعت و دوره موثر پر شدن دانه بهتر است پیش تیمار بذر گندم با آزوسپیریلوم به کار برده شود.